Onze nieuwe minister van ruimtelijke ordening wil ook alle hens aan dek – om de problemen op de woningmarkt op te lossen. Daarbij, zegt ze, zijn water en bodem niet langer sturend, maar moeten we er rekening mee houden.

Voor de watersector is dat een grote teleurstelling. Het voelt als een flinke stap terug in onze poging Nederland klimaatrobuust en waterbestendig te maken. 

In de dagelijkse praktijk was ‘water en bodem sturend’ overigens nog helemaal geen vanzelfsprekendheid in de ruimtelijke ordening. Daar moesten we als watersector iedere dag keihard voor werken. Met veel doorzettingsvermogen vroegen we aandacht voor water en klimaatadaptatie aan de ruimtelijke tafels. En als we niet vanzelf uitgenodigd werden aan die tafels, dan vroegen we daar zelf om. We maakten klimaatonderleggers, geschiktheidskaarten en blauwe omgevingsvisies, om in de regio’s het gesprek aan te gaan. En als dat niet lukte, schreven we brieven en zienswijzen. We schuwden zelfs een gang naar de rechter niet. Op rijksniveau werd de beleidslijn grote rivieren aangepast, zodat buitendijks bouwen niet langer mogelijk is. Ook de beschermingszone langs dijken kreeg meer aandacht, omdat het werk aan onze dijken nooit klaar is. 

Met al dit werk gaat de watersector uiteraard gewoon door. Water en bodem sturen immers wel degelijk. Is het niet vandaag, dan zeker morgen. Als het water de ruimte niet krijgt, dan neemt het de ruimte. Dat weten we toch na al die eeuwen wel?

‘Water en bodem sturend’ was als wind in de rug. Die meewind neemt in sterkte af, maar we gaan alle zeilen bijzetten om koers te houden en vooruitgang te blijven boeken. Ook wij zullen daarvoor, desnoods met onze laarzen aan, dwars door het huis van Thorbecke blijven lopen. Nederland klimaatrobuust en waterbestendig inrichten: ook dat hoort bij een goede ruimtelijke ordening, en daar voelen wij ons als watersector medeverantwoordelijk voor.

We schuwen daarbij niet het gesprek over wat we onverstandig vinden. We werken aan en denken mee over juridisch en financieel instrumentarium om robuuste keuzes makkelijker te maken. Maar we willen vooral ook het gesprek aangaan met rijk, provincies, gemeenten en projectontwikkelaars over wat er wél kan. We denken mee over innovatieve oplossingen. Waterbeheer en ruimtelijke ordening zijn in deze dichtbevolkte delta nog nooit eenvoudig geweest. Daar hebben we ons nimmer door uit het veld laten slaan. Sterker nog: het heeft ons unieke kennis over watermanagement en een sterke traditie van ruimtelijk ontwerp opgeleverd. Als we die twee troeven goed weten te combineren, zie ik aan de horizon die klimaatrobuuste en waterbestendige delta al opdoemen.