Broedplaatsen zijn de thuisbasis van de creatieve industrie. Ze bieden betaalbare werkplekken voor makers en fungeren als placemaker in gebiedsontwikkelingen. De laatste jaren valt in de creatieve huisvestingssector ook een toenemende maatschappelijke oriëntatie waar te nemen. Een hedendaagse broedplaats is meer dan atelierruimte. Het is een publieke plek om samen te leren, delen en experimenteren rondom thema's als leefbaarheid, duurzaamheid, talentontwikkeling, inclusie en burgerschap.
Wie bij het horen van het woord ‘broedplaats’ niet meteen aan vogels denkt, heeft bij het begrip gewoonlijk een paar vaste associaties. Rafelranden, pioniersgeest, de geur van verlaten industrie - en natuurlijk kunst. Het zijn de gebruikelijke ingrediënten van de plekken die men als broedplaats typeert. Hoewel de term pas sinds de eeuwwisseling op grote schaal wordt gebruikt, past het fenomeen in een langere traditie. Vanaf de jaren zestig van de vorige eeuw werden in verschillende steden in Nederland atelierstichtingen opgericht. Deze stichtingen stelden zich tot doel om in betaalbare werkruimte voor kunstenaars te voorzien en vormden daarmee een georganiseerd alternatief voor de meer anarchistische vrijplaatsen die vanaf dezelfde periode binnen de kraakbeweging werden opgericht.
De lokaal opererende atelierstichtingen beheerden gebouwen die veelal eigendom waren van de gemeente. De stichtingen droegen zorg voor de toewijzing van huurders en namen in de meeste gevallen ook een deel van de exploitatie op zich. De organisatie werd doorgaans gerund door kunstenaars zelf. Gaandeweg en met vallen en opstaan deden ze ervaring op met het beheren van vastgoed en het maken van exploitatieafspraken met de gemeente. Desondanks beheren de organisaties binnen hun gemeente vaak meerdere verzamelgebouwen, met in totaal soms wel tot een paar honderd ateliers.
Reacties
Quinten - Hanze Hogeschool 12 februari 2024 10:29
Als student vastgoedkunde van de Hanze Hogeschool doe ik een onderzoek naar creatieve broedplaatsen. Graag zal ik het volledige bericht willen kunnen lezen.