Op afstand houden we zicht op inbrekers, maar ook op brandgevaar. En weten we ook of er noodsituaties zijn bij onze bejaarde ouders. Woningen komen enkel nog uit de 3D-computer. De waarschuwing die Priemus geeft is dat wij veel te weinig voorbereid zijn op deze disruptieve ontwikkelingen in het wonen. Priemus kijkt daarbij naar de mogelijkheden voor woning- en bouwsector, maar niet naar de welvaartseffecten op langere termijn. Recent Amerikaans onderzoek van de invloedrijke econoom Robert Gordon trekt de grote schaaleffecten van deze digitaliseringstransitie in twijfel. Als ICT al een grote invloed gaat krijgen, dan betekent dat volgens Gordon niet dat de welvaart hiermee ook omhoog gaat.

De mogelijkheden van ICT sijpelen nog maar beperkt binnen bij de huiskamers van ouderen. Ouderen hebben op verschillende manieren contact, zo laten Pauline van den Berg, Astrid Kemperman, Boy de Kleijn en Aloys Borgers zien. Naast de bekende plekken als de directe woonomgeving en de ontmoetingscentra, kan ICT gebruik en dan vooral domotica in huis het verschil maken. Ouderen zitten massaal op een tablet of smartphone. Dat die apparaten ook hun dagelijkse leven kunnen vergemakkelijken, lijkt nog beperkt door te dringen. De robot kan ons huishoudelijk werk overnemen en een ritje naar de dokter gaat voortaan via skype.

Een andere grote lijn die in veel bijdragen zit, is het verschil dat minister Blok maakt. Zonder twijfel is hij een van de meest invloedrijke ministers van de afgelopen jaren. We waren al bijna weer vergeten dat het ‘normaal’ was dat we elk jaar een nieuwe minister voor Wonen hadden. En zie dan maar eens invloed te hebben op wetten in het wonen. Blok heeft niet alleen de Woningwet naar de eindstreep gehaald, maar ook zijn laatste wet (Doorstroming) is net door de Tweede Kamer. De vraag is of het verschil dat hij maakt, ook het gewenste effect is. Onze vaste correspondent Eric Harms betoogt dat er een parallel universum is en zet hier grote vraagtekens bij.

In Den Haag laten Gerben Helleman en Judith van El zien wat die nieuwe werkelijkheid betekent voor Haagse corporaties. Niet alleen in deze bijdrage, maar ook uit twee columns blijken de steeds grotere regionale verschillen. In een aantal steden neemt de druk op de koopwoningmarkt weer bijzonder vormen aan van een nieuwe luchtbel, terwijl er in de randen van Nederland geen druk is. In Noord Friesland kiest men voor maatwerk. Het illustreert heel goed het verschil in rol tussen de particuliere beleggershuurmarkt en die van corporaties. Thús Wonen blijft zolang de laatste bewoner er wil blijven wonen. Niet de markt, maar de huurder bepaalt waar sociale huur nodig is en maakt dus het verschil.

Hoe anders is dat in Engeland, waar de grote verkoop van sociale huurwoningen leidde tot The Great Housing Shame. Voormalige sociale huur ging royaal over de kop, zo geven Kees Dol en Richard Ronald aan in hun artikel. Een verschil waar wij hier in Nederland niet op zitten te wachten.

Over een paar decennia weten we echt wat de grote game changer in het wonen is geweest. Als nieuw redactielid zal ik een bijdrage leveren aan het op gang brengen van het debat van grote en kleine innovaties in het wonen. Want na jaren economische crisis in het wonen en imago crisis in de corporatiesector is de tijd rijp voor meer innovatie. ICT is nog een grotendeels onontgonnen terrein. We verkennen nog te beperkt de mogelijkheden van ons huis als robot en de 3D-printer als hoofdleverancier voor de bouw. Maar ook de schaduwzijden van ICT, zoals datahacking, zijn in de volkshuisvesting nog nauwelijks onderwerp van debat. Ik nodig u namens de redactie uit om hieraan bij te dragen. Op zoek naar innovatie, goede voorbeelden en de schaduwzijde van ICT in het wonen. Wie maakt het verschil?