“We zijn begonnen met het organiseren van een Summer School voor architectuur- en stedenbouwstudenten met de methodieken van social design”. De locatie is de wijk Doornakkers in Eindhoven, een voormalige krachtwijk. De studenten ontwikkelden scenario’s hoe synergie gecreëerd kan worden tussen demografische ontwikkelingen (vergrijzing), circulaire economie en wilde natuur. Hun verbeelding is onder andere geprikkeld door inspirerende gastsprekers. Dat leidde onder andere tot het initiatief om eetbare planten te gaan zoeken in de wijk, ze te bereiden en ze aan gedekte tafels op de stoep samen met geïnteresseerde en gealarmeerde buurtbewoners op te eten”. Zo creëren ze meerdere laagdrempelige strategieën om de bewoners te triggeren anders naar hun wijk en het gebruik van de openbare ruimte te kijken.

De volgende stap is de reflectie op deze Summer School in het artikel “How to become a wise city, the first steps at reinventing Eindhoven from within”. Hierin leggen Anne en Isis een aantal cruciale randvoorwaarden voor succes bloot. Allereerst is het van groot belang dat stadsmakers domein overstijgend kunnen denken. Anne legt uit: “Het blijkt lastig om iedereen zich gehoord te laten voelen en zijn eigen expertise in het proces te kunnen laten inbrengen”. Een tweede belangrijke les is dat de ontwerper in wisselwerking met de buurt aan de slag moet gaan. De ontwerper moet niet voor de buurt, maar mét de buurt ontwerpen. Het zou mooi zijn wanneer designopleidingen toekomstige ontwerpers nog beter voorbereiden op deze maatschappelijk verbindende taak.

De volgende stap van Wise City begint met een vraag of ze willen meedoen met het ontwikkelen van een rommelige zone in de Deken van Somerenstraat in Eindhoven. De inzet van hen is om samen met betrokkenen er voor te zorgen dat toekomstige bewoners zich niet alleen thuis gaan voelen in het gebied, maar ook verantwoordelijkheid gaan nemen voor het op meerdere manieren duurzaam functioneren ervan. Hun inzending heeft daarom de toepasselijke ondertitel “geen gebouw maar een leefomgeving” meegekregen.

Doordat het idee van Wise City nu verder gaat in een traditionele aanbesteding ontstaat er een interessante spanning tussen hun voorstel en de vrije ruimte die nodig is voor het eigenaarschap van de bewoners. Zijn we hier getuige van de geboorte van een soort sociaal DBFM-contract? Zou dit kunnen werken voor het bouwen van leefgemeenschappen waarbij de ontwikkelaar zich ontpopt als duurzame community builder? “Nu is deze ontwikkeling nog nergens contractueel geregeld”, zegt Isis, “en wat ons betreft zou dit wel degelijk de toekomst kunnen zijn. We bouwen immers geen gebouw maar een leefomgeving!”