Recensies

Stedelijke Vraagstukken, Veerkrachtige oplossingen

woe 29 nov 2017

Het lectoraat Future Urban Regions, een gezamenlijk initiatief van de zes Academies voor Bouwkunst, ging in 2013 van start. Drie jaar lang is onder leiding van Lector Eric Frijters ontwerpend onderzoek gedaan naar gezonde stedelijkheid. Het boek presenteert de resultaten in een drietal essays, meer dan 50 praktijkvoorbeelden en ontwerpvoorstellen, en een afsluitende beschouwing.

Besproken door: Jan Ritsema van Eck, Senior-onderzoeker Planbureau van de Leefomgeving
TrancityxValiz
ISBN: 978-94-92095-32-9
320 pp €27,50

Het eerste deel (Wat?) begint met een pleidooi voor een systeembenadering van stedelijke regio’s, geënt op het metabolisme van de stad. Een inclusieve en duurzame ontwikkeling vraagt om een evenwicht tussen ecologische bovengrenzen en sociale minimumvereisten. Gezonde stedelijkheid is het centrale begrip dat het lectoraat heeft gekozen als antwoord op de uitdagingen die op de stedelijke regio’s afkomen.

Het tweede deel (Hoe?) gaat in op het proces van ontwerpend onderzoek voor gezonde stedelijkheid: waar begin je als ontwerper met een opdracht die niet helder en ruimtelijk afgebakend is, maar die gaat om het verbeteren van het functioneren van het hele systeem? Aan de hand van verschillende conceptuele schema’s wordt een methodiek beschreven om in zulke gevallen grip te krijgen op het probleem en in stappen te werken van voorstelbare naar maakbare en bruikbare oplossingen.

Het derde deel (Wie?) gaat over coalitievorming. Bij ontwerpend onderzoek voor gezonde stedelijkheid is vaak geen sprake van een opdrachtgever in de klassieke zin maar heb je in de verschillende fasen van het ontwerp te maken met andere actoren. Hoe kan je de juiste actoren betrekken en hoe houd je ze geïnteresseerd? Het essay beschrijft een drietal praktijkvoorbeelden. De belangrijkste les: niemand wil eigenaar zijn van een probleem. Focus daarom op de kansen die gezonde stedelijkheid biedt.

De praktijkvoorbeelden zijn deels internationaal en variëren van waterveiligheid in New York na de orkaan Sandy via de revitalisering van Londense high streets tot het collectief particulier opdrachtgeverschap van de Baugruppen in Berlijn.