Het hofje is ontstaan als een vorm van armenzorg, gesticht door ofwel de kerk, het stadsbestuur of zakenlieden. Deze charitatieve voorziening droeg vaak de naam stichter, die daarmee zijn of haar maatschappelijke status en plek in de hemel probeerde veilig te stellen. Het Hollandse hof is een samenstel van archetypen: het bestaat uit het regentenhuis, vaak in voorname architectuur, dat gekoppeld is aan een ensemble van armenhuisjes, in een iets eenvoudiger vormgeving. Deze logica heeft zich eeuwenlang doorgezet in verschillende vormen: in prachtige monumentale voorbeelden zoals het Hofje van Nieuwkoop in Den Haag (1661), maar ook in gegroeide arrangementen rondom een kerk en brink, zoals het Oude Bornhof in Zutphen (1340-1723).
Dit alles binnen steeds wisselende ontwikkelingsvormen en bestuurlijk politieke contexten, waarbij de relatie tussen de hofbewoners, regenten  en stad in architectuur tot uitdrukking werd gebracht. Enerzijds zijn er onzichtbare hofjes, gelegen op achtergebieden en ontsloten door kleine poortjes en gangen, zoals het Hofje van Samuel de Zee in Leiden (1724). Sommige stichters echter eisten een prominente plek op en openden het hof met monumentale poorten en gevels, zoals bijvoorbeeld het Teylershof in Haarlem (1787).
Het boek beschrijft concept van het hofje als een ruimtelijke constante in de Nederlandse woningbouw. Deze loopt via traditionele interpretaties naar de moderne tijd, met voorbeelden als het Justus van Effenblok (1925), het Haagse woonhotel Marlot (1934), binnenstedelijke invullingen als Le Medi in Rotterdam (2008), het Johan Enschedehof in Haarlem (2007), totaan het sociale woningbouwcomplex Spaarndammerhart (2021), dat onlangs de Zuiderkerkprijs won. Het hofje krijgt in elke periode een nieuwe vorm: plattegronden maken een ontwikkeling door van een kamerwoning naar gezinswoning, architectonische elementen krijgen een nieuwe uitdrukking en de functie van de beplanting verschuift van gebruikstuin naar kijktuin naar klimaatbuffer. Maar de idee van het hofje blijft overeind. Het heeft zich diep genesteld in de Nederlandse bouw- en wooncultuur en wordt als een archetype herkend door zowel bewoners, ontwerpers en ontwikkelaars, zoals de voorbeelden illustreren.
De vitaliteit van de historische binnenstedelijke hoven -waarvan het gebruik zich gedurende de tijd steeds heeft weten aan te passen aan veranderende wensen en eisen van de bewoners- toont bovendien aan hoe adaptief het gebouwtype is. Wilms Floet stelt de vraag of het hofje niet een veel grotere een rol zou kunnen spelen in het woningbouwontwerp in de 21e eeuw, en dan met name in de discussie rondom duurzame verdichting van de stad. Afgezien van de adaptiviteit van het type en de architectonische mogelijkheden om diverse ruimtelijke identiteiten, zowel binnenin het hof als naar de straat toe te creëren, biedt het vooral een rustige, groene en sociale woonomgeving. De vraag naar contextuele, sociaal inclusieve inpassingsprojecten, waarin ook groen een rol speelt, is groot. Deze studie laat zien dat er meer verdichtingssmaken zijn dan de hoogbouwtoren. Het hofje creeert variatie ruimte en bebouwing en een diversiteit aan omsloten plekken, in wisselende vormen van collectiviteit. Dit boek is een goede handleiding en excursiegids om deze kwaliteiten zelf eens te gaan verkennen.