De maatschappelijke opgaven die hun plek moeten vinden zijn talrijk. Het gaat om de energietransitie, bereikbaarheid, klimaatadaptatie, inrichting van de openbare ruimte met verblijfskwaliteit, omvang van het winkelapparaat en ook kwaliteit en betaalbaarheid van woningen.

De verstedelijkingsopgave vraagt om nieuwe manieren van denken en werken, en het lef om ongebaande paden te betreden en te werken in horizontale verbindingen in plaats van met alleen de geëigende partijen en vanachter ons bureau. Verstedelijkingsstrategieën in de netwerksamenleving zijn succesvol wanneer de eigen kracht van inwoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties  benut wordt.  Niet meer van bovenaf met gefixeerde eindbeelden, maar samen. Spanningen met het vertrouwde, ook bij bestuur en politiek, komen daarbij scherp aan het licht.

Een voorbeeld van een nieuwe manier van denken en werken, waarin eigen kracht, innovatieve manieren van organiseren en de menselijke maat uitgangspunt zijn, is de Woonkeuken. Een unieke en vernieuwende samenwerking – van corporatiedirecteur tot hoogleraar, van wethouder tot bouwondernemer – rondom urgente maatschappelijke thema’s binnen de gebieds- en vastgoedontwikkeling. Mijlpaal is het gezamenlijke ‘kookboek’ voor transformatie van leegstaand vastgoed en onbenutte ruimte.

In de Woonkeuken is ervoor gekozen een krachtig doel te stellen; het transformeren van (leegstaand) vastgoed en onbenutte ruimte en een open route uit te stippelen waarmee we onszelf als mens, bestuurder en organisatie openstellen en zo meerwaarde creëren. We zijn ons vaak te weinig bewust van alle onschatbare waarde om ons heen. Dit ervaren we pas als we achter onze eigen tafel vandaan komen.  Velen hebben met ons de moed gehad in het onbekende te stappen en samen te werken. Er is een belangrijke voedingsbodem gecreëerd voor innovatie in het bouwen in Overijssel.

De grote maatschappelijke vraagstukken in steden vragen om krachtig te sturen en tegelijkertijd de menselijke maat niet uit het oog te verliezen.  De menselijke maat wordt dikwijls uit het oog verloren in abstracte discussies over stedelijke en landelijke ontwikkelingen en transformaties. Dit kwam ondermeer duidelijk naar voren  in de interviewronde  in opdracht van de G4, G32 en het IPO over Verstedelijkingsstrategieën als input voor de Nationale Omgevingsvisie (NOVI). In de Woonkeuken worden de grote vraagstukken verbonden aan straat, buurt en plek. Zo is er een proeflokaal met eigentijdse experimenten,  zoals erfdelen, Erinthuis Novito-woning, etc.

De verstedelijkingsopgave vereist een eigentijdse bereidingswijze. We zetten deze ingeslagen weg krachtig voort om tot nog meer duurzame resultaten te komen. Door met creativiteit en een onverminderd open houding – los van functies en posities – opgaven aan te vliegen. Dat is best spannend. Maar de eigen kracht van maatschappelijke partners, ondernemers en inwoners is essentieel voor de aanpak van verstedelijking. Mouwen opstropen, durven experimenteren en aan de slag om slimme oplossingen te bedenken op het snijvlak van verschillende disciplines. Want juist daar ontstaan nieuwe ideeën, inzichten en oplossingen voor urgente maatschappelijke opgaven in stedelijke en ook landelijke gebieden.