Ouderen, mensen met een hoge opleiding, en mensen die in stadscentra wonen, nemen bijvoorbeeld vaker de fiets voor korte ritten. Mensen onder de 65 jaar, zonder hoge opleiding, en die in landelijke en groene stedelijke gebieden wonen, nemen vaker de auto. De keuze voor een vervoermiddel hangt verder sterk samen met de beleving van de bereikbaarheid van de voorzieningen. Deze beleving staat los van de daadwerkelijke bereikbaarheid en kan dus voor ieder individu verschillend zijn.

Ook is er een verband tussen het doel van de rit en de keuze voor een bepaald vervoermiddel. Zo gaan vrouwen bijvoorbeeld vaker met de auto naar de sportclub, terwijl ze vaker fietsend of lopend gaan winkelen. Daarnaast wordt vervoermiddelkeuze en keuze van de route sterk beïnvloed door gewoonten, die vaak lastig te doorbreken zijn.

Het stimuleren van actief transport zou niet alleen gericht moet zijn op de omgeving, maar ook op de individuele perceptie die mensen hebben van die omgeving. ‘Zo is het bijvoorbeeld mogelijk dat de aanleg van een tunneltje als oplossing voor een druk kruispunt op papier een goede oplossing lijkt, maar dat in gesprek met de doelgroep naar voren komt dat dit tunneltje juist niet aansluit bij de wensen van de doelgroep omdat het bijvoorbeeld als onveilig wordt ervaren,’ legt Eline Scheepers (RIVM) uit. ‘Wanneer je in gesprek gaat met deze doelgroepen en aandacht besteedt aan hun beleving, dan is de kans dat ze daadwerkelijk hun gedrag gaan veranderen groter.’

Tot nu wordt vaak aangenomen dat zo’n tien procent van de korte autoritten vervangbaar zijn door fietsen of lopen. Als er meer rekening wordt gehouden met de factoren beleving en perceptie kunnen meer mensen overgehaald worden om bij korte afstanden vaker voor de fiets te kiezen.

Eline Scheepers is werkzaam bij het RIVM en promoveerde op 21 januari aan de VU. Haar proefschrift is hier te lezen.