8 2016/03 S+ROThemaUrban AgendaIntroductiePaul GerretsenHoofdredacteur S+ROIllustratie: Max KismanDe urgentie wordt wereldwijd al tijdengevoeld. Er moeten spoedig nieuweagenda's komen met idee?n en afspra-ken voor de stedelijke problemen, envoor het benutten van de stedelijkekracht. Nederland zou daaraan hetafgelopen halfjaar bijdragen, en al washet eerdere enthousiasme van de focusvan het Nederlandse EU-voorzitter-schap op een nieuwe stedelijke agendain de aanloop al getemperd, tijdens hetuiteindelijke onfortuinlijke voorzit-terschap voerden andere Europeseissues de boventoon. In het verslagaan de Tweede Kamer, waar de UrbanAgenda for the EU summier genoemdwordt, overheerst het begrip pragma-tisch ? als datgene wat van Nederlandverwacht wordt. Dat staat in schrilcontrast met wat we ooit dachten tezijn: een gidsland, zeker op het gebiedvan stedelijke ontwikkeling.Het laat onverlet dat er tijdens hetvoorzitterschap ook door andere par-tijen in Nederland een reeks bijeen-komsten werd gehouden, die de aanpakvan stedelijke vraagstukken centraalstelden. De METREX-conferentie, ditkeer georganiseerd door de gemeenteRotterdam en Den Haag in het kadervan hun recente stevige samenwerkingin de Metropoolregio Rotterdam-DenHaag, bracht nog voor de EU-minis-tersbijeenkomst, de beleidsmakers vanEuropese stedelijke regio's bij elkaar.Duidelijk werd, dat in de praktijk stedenalleen hun doelen kunnen bereiken alsze een andere cultuur van samenwer-ken weten te cre?ren.Ook het Pact van Amsterdam: Establi-shing the Urban Agenda for the EU is ergekomen, en zoals Bas Verkerk het inzijn reactie verwoord: dat is winst, alis het een half leeg glas. Inmiddels is erook een Nederlandse Agenda Stad enstraks ook een New Urban Agenda vande VN. Een matroesjka van documen-ten die de focus leggen op beleid, hetbelang van kennisontwikkeling en degovernance, die nodig is om een aantalzeer uiteenlopende doelen te bereiken.Om de wereldwijde trek naar de stadniet desastreus te laten eindigen, om deeconomische kracht die uit de Europesesteden komt te versterken, en om deNederlandse steden nog aantrekke-lijker te maken. Het zijn agenda's dieraakvlakken kennen, maar vooral groteverschillen. De onderwerpen die op-spelen zijn dan ook velerlei, maar in ditthemanummer gewijd aan de verschil-lende agenda's, komt vooral duidelijknaar voren dat er niemand stevig aanhet stuur zit. Dat doet natuurlijk vrezenvoor de effectiviteit van die agenda's.Toch laten de bijdragen zien, dat in onsland met zijn netwerksamenleving an-dere sturingsprincipes mogelijk zoudenmoeten zijn, en dat daarin een zekerehands-on mentaliteit geen kwaad kan.Kennisdeling is, lijkt het, altijd een goedidee. Dat dat niet voldoende is, betoogtJoachim Declerck in zijn bijdrage.Meer nog dan een cultuur van samen-werking is er ook een cultuur nodigwaarin er geloof is in het vernieuwenen waarin er ruimte gemaakt wordtvoor wat daarvoor nodig is. Sla de tekstvan de Urban Agenda for the EU er nogmaar eens op na. UrbanAgenda