Mattias Gijsbertsen, Paul de Rooken Roeland van der SchaafGemeente Groningenwww.groningen.nlGroningen Fietsstad.Foto: FaceMePLS CC BY 2.0Groningen bouwtaan eengezonde stadHoe bouwen we gezonde steden voorde toekomst? Dat is het thema van deinternationale conferentie `Building theFuture of Health' die van 1 tot en met 4juni 2016 plaatsvindt in het UniversitairMedisch Centrum Groningen (UMCG).Een onderwerp waarop wij onze stad`future proof' willen maken en waaropwij ons graag laten inspireren.`Building The Future of Health' vindtniet toevallig plaats in Groningen.Healthy Ageing (of gezond ouderworden) is al jarenlang een speerpunt inNoord-Nederland. De stad Groningenvormt daarin op het gebied vankennisontwikkeling een spilfunctie metde aanwezigheid van de Rijksuniversi-teit Groningen, UMCG en Hanzehoge-school Groningen, spin-off bedrijven enorganisaties als het Research Instituteon the Biology of Ageing en de biobankLifeLines. Binnen het in 2009 opgerichteHealthy Ageing Network NorthernNetherlands werken deze instellingenen bedrijven samen met noordelijkeoverheden aan het vergroten van hetaantal gezonde levensjaren. Dezemultidisciplinaire aanpak, gericht oponderzoek en preventie, leverdeNoord-Nederland in 2013 de status opvan Europese voorbeeldregio voorActive and Healthy Ageing.Als we gezond oud willen worden, ligtde sleutel in een gezonde en actievelevensstijl met gezonde voeding envoldoende beweging. Maar zeker ook ineen gezonde fysieke en sociale leefom-geving die dat gedrag stimuleert enmogelijk maakt. `Building The Future ofHealth' focust zich op deze relatietussen gezondheid en het ontwerp vande leefomgeving.Groningen Next CityIn de stad Groningen ontwikkelen wijonder de titel `Groningen Next City' opdit moment een nieuwe Omgevingsvisiedie gaat over de fysieke, economischeen sociale ontwikkeling van de stad.Gezondheid is hierin een verbindendthema. Wij relateren dit thema aanzaken als sociale participatie, fietsstra-tegie, bewegen en sporten in deopenbare ruimte en duurzame gebou-wen.Bij de uitwerking van onze ambities ophet terrein van een duurzame, gezondeverstedelijking starten we niet vanafnul. We werken vanuit een gunstigeuitgangspositie, die is ontstaan dooreen aantal infrastructurele maatrege-len die we in het verleden al hebbengenomen om de leefbaarheid van destad te vergroten. Groningen is eencompacte stad met alle belangrijkevoorzieningen op loop- of fietsafstand.Met een ingrijpend Verkeerscirculatie-plan hebben we het autoverkeer al langgeleden uit de binnenstad geweerd.Voetgangers en fietsers hebben volopruimte gekregen. Het gevolg is onderandere dat ruim zestig procent van allebinnenstedelijke vervoersbewegingenplaatsvindt op de fiets.BinnenstadvisieMet onze Binnenstadvisie hebben wijde gemeenteraad onlangs een planvoorgelegd om nieuwe fiets- enwandelroutes en pleinen te realiserentussen een aantal belangrijke knoop-punten in onze binnenstad. Door hetgemotoriseerde verkeer anders te latenrijden en enkele busroutes te verleggen,kunnen we maar liefst twintig procenttoevoegen aan de openbare ruimte voorvoetgangers en fietsers. Zo kunnen weeen nog attractiever verblijfsklimaatcre?ren en wordt onze binnenstadsteeds meer omgevormd van een placeto buy naar een place to be. We gaan denieuwe fiets- en voetgangersgebiedenopnieuw inrichten en waar mogelijk ookmeer groen toevoegen.22 2016/01 S+ROThemaGezonde StadGroningen bouwt aaneen gezonde stadS+RO 2016/01 23ThemaGezonde StadGroningen bouwt aaneen gezonde stadDe voormalige vestingwerken rond debinnenstad zijn al lang geleden ontwik-keld tot aantrekkelijke parken envormen de groene longen van de stad.Door het ontbreken van grootschaligeindustrie is Groningen ook een schonestad, met een uitstekende lucht- enwaterkwaliteit, een lage CO2-uitstooten weinig geluidhinder. Om dit zo tehouden zijn we met het ministerie vanInfrastructuur en Milieu de intentie-overeenkomst `Slimme en GezondeStad' aangegaan. Deze overeenkomstheeft als doel het voorkomen enbeperken van luchtverontreiniging enverkeerslawaai in grote steden. Hetbeleid en de ambities van de gemeenteGroningen op het terrein van eengezonde, schone en duurzame stadsluiten hier nauw op aan.Groningen FietsstadNergens in de wereld wordt zo veelgefietst als in Groningen. De fiets speeltal decennialang een hoofdrol in hetleven van de mensen in de stad. Datkomt door de compactheid van de stad,maar ook door vooruitstrevend fietsbe-leid. Vanuit de hele wereld komenbeleidsmakers op bezoek om kennis opte doen in Groningen Fietsstad.Om de stad ook in de toekomsteconomisch vitaal, bereikbaar, veilig engezond te houden zien wij dat er extramaatregelen nodig zijn ten gunste vande fietser. Door de groei van het aantalinwoners en nieuwe ontwikkelingen alsde e-bike neemt de drukte op defietspaden toe. Daarom gaan we defiets de komende jaren meer ruimtegeven. Niet alleen door de aanleg vanbredere fietspaden en een forseuitbreiding van de fietsenstallingen,maar ook door communicatie, marke-ting, gedragsbe?nvloeding en monito-ring. We zien het als onze missie om hetgebruik van dit gezonde vervoermiddelte stimuleren en te faciliteren. Daaromis Groningen dit jaar ook de gastheervoor het Nationaal Fietscongres, datgelijktijdig met `Building The Future ofHealth' plaatsvindt.De fiets is belangrijk, maar we werkenook aan de vergroening van ons eigenwagenpark. Van de 350 eigen voertui-gen rijdt inmiddels twintig procent opgroen gas, elektriciteit of op Gas-To-Liquid, een zeer schone dieselbrandstof.Ook treffen we voorbereidingen vooreen pilot met voertuigen die rijden opwaterstof in combinatie met elektrici-teit. In samenwerking met onzekennisinstellingen en start-up-bedrij-ven ontwikkelen we idee?n voor eenslimmere, snellere en schonerepakketbezorging, bijvoorbeeld door deinzet van fietskoeriers.Stad in bewegingMet programma's als `Groningen Fit' en`Bewegen in de Openbare Ruimte'proberen we lichamelijke beweging tebevorderen. We maken in samenwer-king met wijkverenigingen de sportac-commodaties zo breed mogelijktoegankelijk en we richten de `gewoneopenbare ruimte' van de stad zodanig indat zij beweging uitlokt. Hierbij sluitenwe aan bij de grote herinrichtingen diein de stad plaatsvinden. Zo kunnen wedoor de ombouw van de zuidelijkeringweg een nieuw park aanleggen. Bijhet maken van de plannen voor deinrichting hiervan vragen we bewonersvan de omliggende wijken en sportver-enigingen met idee?n te komen omsport en bewegen in het ontwerp op tenemen.Bewegen is belangrijk voor een gezondleven. Maar ook werk en inkomen zijndat. In wijken met veel gezondheids-achterstanden investeren we daarombijvoorbeeld extra in opleidingen,sociale participatie en schuldhulpverle-ning. Dit vanuit de gedachte dat desociaal economische status eenbelangrijke gezondheidscomponent is.Gezonde toekomstVerbinding zoeken met inwoners,organisaties en kennisinstellingenlevert meerwaarde op. Wij laten onsdan ook graag door anderen inspireren.Zo hebben wij tijdens `Let's Gro', onsjaarlijkse inspiratiefestival om idee?nvoor onze stad te ontwikkelen,bezoekers gevraagd hoe we deopenbare ruimte zodanig kunnenaanpassen dat dit sporten en eenactieve levensstijl uitlokt. Ook hebbenwe de vermaarde Canadese urbanistenBrent Toderian en Gil Penalosa ge-vraagd ons te vertellen waaraanvolgens hen een future proof-city moetvoldoen en hoever wij hier in Groningenmee zijn. Zij hielden in dit verband eenpleidooi voor de herwaardering van devoetganger. Iets dat goed aansluit bijons streven naar een gezonde openbareruimte waarin ruimte is voor spelen ensporten.Samenwerking noodzakelijkOm onze ambities voor een gezondetoekomst te realiseren is samenwer-king met andere partijen in stad enregio noodzakelijk. Belangrijke partnersvoor ons zijn de kennis- en gezond-heidsinstellingen die in Groningen actiefzijn, maar ook bedrijven, woningcorpo-raties, projectontwikkelaars, bouwbe-drijven, waterschappen, medeoverhe-den en natuurlijk de inwoners van onzestad.De conferentie `Building The Future ofHealth' zien wij als een katalysatorvoor de verdere visieontwikkeling ophet terrein van gezonde verstedelijkingin Groningen en (Noord)-Nederland enEuropa. Mattias Gijsbertsen is wethouderIntegratie & Gezondheid, Groenpartici-patie & Ecologie, Duurzaamheid enHealthy Ageing in Groningen.Paul de Rook is wethouder Verkeer &Vervoer, Sport, Cultuur in Groningen.Roeland van der Schaaf is wethouderStadsontwikkeling, Wonen, Gebiedsge-richt Werken, Arbeidsmarkt, Grondzaken& Monumenten in Groningen.