De diversiteit van een gebied is een graadmeter van hoe de natuur er bij staat. Biologen omschrijven biodiversiteit wel als risicospreiding van het leven zelf. Een grote soortenrijkdom is dus belangrijk. De laatste decennia is de biodiversiteit onder invloed van verstedelijking, industrialisering en schaalvergroting in de landbouw verder afgenomen. We zijn anders gaan boeren en anders gaan bouwen. We hebben parken en wijken ‘geordend’ ingericht met bomen en gras, beekjes rechtgetrokken, bermen langs de weg veelvuldig gemaaid. Daarom is het belangrijk om de biodiversiteit op peil te houden.
 “Er liggen volop kansen om met meer en gevarieerder groen in en net buiten de stad de biodiversiteit te stimuleren”, schrijven de samenstellers van de factsheet ‘Biodiversiteit, Groen in de stad ’. “Dat begint met de aanplant van meer pollen- en nectarrijke bomen, struiken en vaste planten. Deze zogenaamde drachtplanten leveren het basisvoedsel voor bestuivende insecten, zoals bijen en vlinders, én vormen een aanvullende voedselbron voor veel andere insecten. Daarbij gedijen ook vogels en kleine zoogdieren beter in een omgeving met kleurrijk en gevarieerd groen. Door het aanplanten van vogelbosjes met besdragende struiken, dichte hagen voor nestgelegenheid en hoge bomen om te schuilen, zal de biodiversiteit toenemen.”
Wageningen University & Research ontwikkelde de website ‘Kansen voor biodiversiteit in de stad’, met als doel burgers, bedrijfsleven en overheden te informeren over biodiversiteit in de stad en inspiratie en oplossingen te bieden voor concrete actie. “Qua biodiversiteit is de stad om twee redenen interessant,” zegt Wageningen Environmental Research-onderzoeker Robbert Snep, die de website ontwikkelde: “Meer en meer soorten ontdekken de stad als leefgebied, en de stad is een prima plek om onze stedelijke samenleving te inspireren en informeren over biodiversiteit.”

 

Binnen een groenstructuur spelen bomen een overheersende rol. Door hun ruimtelijke werking zijn ze de meest beeldbepalende groenelementen en daarom sterk sfeerbepalend. “Bomen zijn onderdeel van de biodiversiteit en tegelijkertijd ondersteunen ze de biodiversiteit. Bomen bieden voedsel, leefruimte, bescherming en nestgelegenheid aan insecten, vogels, kleine zoogdieren en korstmossen”, geeft dr. ir. Jelle Hiemstra, senior onderzoeker Bomen en Stedelijk Groen van Wageningen Universiteit en Research (WUR). hun grote betekenis aan. De onderzoeker wijst nadrukkelijk op het belang van een gevarieerde aanplant bij het inrichten van een groene ruimte. “Het is zaak om voor spreiding te zorgen. Er zijn bomen die ontzettend veel bloeien en een heel goede voedselbron zijn voor bijen en vlinders, maar wat minstens zo belangrijk is dat je gedurende het hele seizoen bloeiende bomen hebt. Dus als je vijf soorten kiest, moeten die niet tegelijkertijd bloeien. Ook variatie in nootdragende bomensoorten die vogels én kleine zoogdieren trekken, is belangrijk omdat verschillende soorten profiteren van verschillende noten en vruchten.”
Gemeentes, groenvoorzieners, landschapsarchitecten en particulieren kunnen bij het inrichten van  een groene ruimte putten uit een enorm sortiment bomen, struiken en planten. Hiemstra stelde een soorttabel samen van veel voorkomende drachtplanten en vogelplanten die ‘boven het gemiddelde uitspringen’ en daardoor nog gunstiger zijn voor de biodiversiteit.
De beste boomsoorten voor een grotere biodiversiteit bepaal je op basis van je doel. Hiemstra: “Er zijn lijstjes voor ‘beste bijenbomen’, maar ben je meer geïnteresseerd in korstmossen, dan kom je op heel andere bomen terecht, en gaat het om vogels, dan zijn het weer andere.” Zo zijn Linde en Wilg goede drachtbomen voor bijen én vlinders én hommels. Voor zowel vogels als kleine zoogdieren vormen Beuk en Eik schuil- en nestgelegenheid.

Kijk voor meer informatie over groen in de openbare ruimte op thegreencity.eu.