Niet-duurzame economische en stedelijke groei en klimaatverandering vergroten de urgentie om onze huidige praktijk van deltabeheer radicaal te veranderen. Het is belangrijker dan ooit om nu al te beginnen met het opbouwen van kennis die nodig is om nieuwe vormen van beheer te ontwikkelen. Deze zullen het huidige systeem van ruimtelijke ordening ingrijpend beïnvloeden. Om kansen en risico's te verkennen, is de TU Delft samen met Deltares, Resilient Delta, Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), Erasmus Universiteit Wageningen een ambitieus, interdisciplinair en meerjarig programma gestart waarin ontwerp en ontwerp gebaseerd onderzoek centraal staan: Redesigning Deltas.

De ontwerpstudie Redesigning Deltas is gericht op het onderzoeken van de synergie tussen ruimtelijk ontwerp en ingenieurskunst ten behoeve van een duurzame en veilige toekomst van onze Nederlandse delta. De planologische kernbeslissing Ruimte voor de Rivier (2007) laat de winst van deze synergie duidelijk zien. Door het ontwerp een centrale plek te geven in een ruimtelijke transformatie, is het mogelijk gebleken om waterveiligheid te creëren die op het lokale schaalniveau ingebed is in zowel natuurlijke als landbouwsystemen. De belangrijkste les voor de ruimtelijke ordening is het belang van het schetsen van handelingsperspectieven door de schalen heen en in de praktijk. Dit is in de afgelopen vijftien jaar niet meer gebeurd. De rol die het ontwerp heeft gespeeld als kennismakelaar of mediator van belangen wordt in de Redesigning Delta-studie ingezet om te verkennen hoe we met de onzekere effecten van klimaatverandering kunnen omgaan door buiten onze werkelijkheid te stappen en te schetsen wat er mogelijk is als we het anders doen. Ontwerp is een katalysator om ambities en doelen, en ook financiën, van verschillende disciplines en belangen te integreren en daarmee de ruimte slimmer, duurzamer en betaalbaarder in te richten voor een zekere toekomst.

De wetenschappelijke onderzoeksvraag van de studie was: Hoe kan ruimtelijk ontwerp een handelingsperspectief ondersteunen bij het schetsen van mogelijke wegen naar een veerkrachtige delta-toekomst waarin bewering (tekenen) en bewijs (rekenen) in synergie opereren?

Voor de studie zijn vijftien praktijkpartners uit de domeinen stedenbouw, landschapsarchitectuur en waterbeheer uitgenodigd om te werken aan vijf ontwerpuitdagingen die specifiek zijn voor het Nederlandse deltasysteem.

De teams waren: Defacto, Vista en Arcadis (Limburg); FABRICations, BoschSlabbers, Tauw (Het rivierengebied, de Waal); De Urbanisten, LOLA landscape architects, Royal HaskoningDHV (Rotterdam); Zus, Flux en Sweco (Midden-Delfland); Studio Hartzema, Feddes-Olthof en Witteveen &Bos (Zeeland). De projecten worden beschreven in het beeldessay (zie p. 66).

De multidisciplinaire teams werden gevoed in sessies met experts van verschillende kennisdomeinen. Ze ontwikkelden interdisciplinaire strategieën voor een Nederlandse delta voor leven, werk en recreatie, waarbij ecologische en sociaal-economische uitdagingen onderdeel zijn van het systeemperspectief. De teams werkten niet geïsoleerd aan hun opgaven maar waren nauw bij elkaar betrokken door masterclasses, lokale ateliers, openbare presentaties en methodologische workshops met als doel ontwerpkracht in te zetten bij het zoeken naar nieuwe onderzoeksrichtingen en beleidsuitdagingen.