26 2015/05 S+ROThemaJaar van de RuimteTerug naar de wortelsHet Manifest 2040 is een oer-Hollandsepublicatie. Een verzorgd documentmet fotografie van een topfotograaf(Theo Baart) die urbane- en natuur-lijke landschappen vastlegt. De ??nnog aantrekkelijker dan de ander. Hetbeste van Nederland wordt getoond,vlakke polders en innovatieve stede-lijke ensembles. Niks geen old fashionedbinnensteden, verloederde bedrijfster-reinen of sneue winkelstraten, maarontworpen landschappenOok de cartografie is smakelijk. Dekaarten zijn gedetailleerd en hebbengedurfde kleurstellingen. Ook daargeen oubolligheid, voorspelbaarheid ofpolitieke compromisserigheid (die zichdan uit in veel pijlen, pasteltinten enstippellijnen). Ook de auteur is Hollands.Een bonte verzameling van overheid,semi-overheden en bedrijfsleven. Insporttermen zou het een `gelegenheid-selftal' heten. In de logo-soep op de sitewww.wijmakennederland.nl staan delobbyclubs uit de bouw gebroederlijknaast de rijksoverheid. De opdrachtge-ver is een projectbureau dat zich waar-schijnlijk later weer opheft. Welkom ineen hedendaags land, waar de overheidzo beweeglijk is als het leven zelf. Hetcolofon is kort, bij de namen zijn detitels weggelaten maar de voornamenworden vermeld.U vraagt zich misschien af: waarom isdeze man zo enthousiast? De brochurevan een willekeurig uitzendbureau zieter toch ook zo uit? Dat type fotografiezien we toch ook in de Allerhande? Ge-legenheidselftallen zijn aan de orde vande dag in de planningswerkelijkheid.Wat is er bijzonder aan een voornaam?Andere afzenderIk zal het u verklaren: ik woon in Duits-land, ik betaal er al zeven jaar belasting.Ik heb een Duits rijbewijs en een witkenteken op mijn motor. Mijn kinderenspreken akzentfrei Deutsch. Ik niet.Ik wil mijn stiefvaderland niet afval-len, maar de taal die de overheid hiermet zijn burgers spreekt is soberder,voorspelbaarder, degelijker en saaier. Eris minder kleur, er wordt geen Denglish(vermenging Deutsch-English) gebe-zigd en fotografie is er alleen als hetnoodzakelijk is.Ik kan u garanderen dat een gelijk-soortig document hier nooit Manifestgaat heten. Dat is veel te opgewonden.Sowieso niets in louter hoofdletters,want dat is schreeuwen. Dat doe je alsindividu niet en al als overheid zekerniet. Colofons staan hier achterin enhebben hele kleine lettertjes. Ze hebbenhet niet over Hans Leeflang maar Ir.H. Leeflang. Van logosoep zal niet snelsprake zijn: de overheid is een wezenlijkandere afzender dan ontwikkelendegelegenheidselftallen.De overheid wil hier het liefst onge-stileerd en traag zijn. Vooral niet hip.Ambtenaren worden aangemoedigd eenfoto van hun kinderen ?n een plantjeop hun bureau te zetten. Zeventig jaargeleden hadden we de meest gesti-leerde overheid die denkbaar was. Datwillen we nooit meer, ook niets watdaarop lijkt of in die richting gaat. Eenschreeuwende of ijdele overheid willenwe ook niet. Een overheid die probeertalledaags of hip te zijn ook niet.Over the topTerug naar Manifest 2040. Dit docu-ment is een manifest voor de egalitaire,tutoyerende manier van werken van deNederlandse (semi-)overheid. Ik vind ditdocument over the top: het riekt naarpseudo egalitair manierisme. Waaromkan de trage discipline, die ruimtelijkeordening is, niet wat meer zichzelf zijn?En waarom mag een overheid niet alsoverheid herkenbaar zijn? Ook als datsaai en of voorspelbaar is. Saai zijn ver-eist tegenwoordig meer lef dan dingenmet hippe hoofdletters schreeuwen.Stilte is radicaler dan 140 beats perminuut.Ruimtelijke ordening was ooit een tragediscipline, maar wil nu veel te snel. DeVinex is te snel gebouwd en is daaromgedateerd. Almere is te snel opgepompten daarom lelijk en onaf. IJburg is te snelontwikkeld, daarom moest het voort-durend aangepast en valt het nu tegen.Hoe zou IJburg eruit hebben gezienals het traag ontwikkeld zou zijn? Erzouden zeker minder woningen hebbengestaan, en er zou zeker minder zijnverdiend. Traagheid is veel spiritueler.De ruimtelijke ordening moet weer te-rug naar haar wortels: naar traagheiden haar on-hipheid. Durf toch gewoonsaai, traag en onhip te zijn. Lucas Verweij schrijft, onderwijst enspreekt over design en architectuur.Hij was directeur van de Academie vanBouwkunst in Rotterdam en werkte voorPremsela, stichting voor Nederlandsevormgeving . Hij woont sinds zeven jaarin Berlijn.Lucas VerweijSchrijver, columnist en moderatorltverweij@gmail.comTerug naar de wortels