ACHTERGRONDTIJDSCHRIFT VOOR DE VOLKSHUISVESTING NUMMER 1 MAART 2015484848GRENSOVERSCHRIJDENDWONINGAANBOD VOORSTUDENTEN BLIJKT SUCCESAken heeft sinds een paar jaar te maken met een sterk toegenomen toestroom van studenten en kan dehuisvesting hiervan bij lange na niet aan. Parkstad Limburg, woningcorporatie HEEMWonen en provincieLimburg springen echter bij en met succes.DOOR PETRA NOTERMANS, PARKSTAD LIMBURGHet grensoverschrijdend woningaanbod in ParkstadLimburg voor studenten aan de Rheinisch-WestfaelischeTechnische Hochschule (RWTH) of Fachhochschule inAken (Duitsland) blijkt succesvol. Het experiment, ge?ni-tieerd door de stadsregio, woningcorporatieHEEMWonen en provincie Limburg, komt op het juiste moment. DeDuitse buurregio Aken kampt namelijk met een groot tekort aan stu-dentenwoningen in Aken.Parkstad Limburg kent juist als gevolg van de krimp een kwantitatievetransformatieopgave, waardoor zowel in Kerkrade als ook in Heerlenpanden leeg staan. Het is een mooi begin voor een verdere grensover-schrijdende samenwerking met onze buren in Aken en om `Wohnraumim Umland f?r studierenden in Aachen' te cre?ren.De dubbele jaargang eindexamenkandidaten in het voortgezet onder-wijs in 2013, het vervallen van de dienstplicht in Duitsland en het ver-vallen van het collegegeld in Nordrein Westfalen (meer jongeren kun-nen gaan studeren), zorgt voor een ongewoon hoge toestroom van eer-stejaars studenten in Aken. Door deze grote toeloop van studentennaar de RWTH en de Fachhochschule Aachen waren er ongeveer 3.000extra woningen nodig. Via talrijke projecten en activiteiten binnen decampagne `Extraraum' kon de gemeente Aken hier voor een deel zelf invoorzien.Bovendien werd er door "Studentenwerk Aachen" nieuwe woontorensvoor de studenten gebouwd. Tot nu toe zijn er door hen in Aken intotaal 367 nieuwe studentenwoningen opgeleverd. En in 2016 zal eennieuw studentencomplex aan de "Kanstanienweg" opgeleverd wordenmet in totaal 330 woningen. Maar omdat dit nog niet voldoende was,heeft Aken de hulp ingeroepen van de grensregio om studenten eenaantrekkelijke woonomgeving te bieden.Overigens is de inschatting dat de toestroom aan studenten in Akenvanaf 2020 langzaam weer zal gaan afnemen met circa 200 studentenper jaar en hiermee zal de woningnood langzaam verminderen. Ditlaat onverlet dat de nood op dit moment hoog is en het voor degemeenten in Parkstad een mooie kans biedt.StudentenhuisvestingaandeJonkerbergstraatinKerkrade(FotoParkstadLimburg)49TIJDSCHRIFT VOOR DE VOLKSHUISVESTING NUMMER 1 MAART 2015ACHTERGRONDGer Logister, directeur wonen HEEMWonen: "Wij zijn blij dat we met ditproject een bijdrage kunnen leveren aan de woningnood in Aken".Tabel Kamertekort in de gemeente AkenJahr(Beginn WS)2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020Ankunftzus?tzlicherStudierende imjeweiligen Jahr3.600 3.308 3.080 2.300 min.7000 0 0 0 0Zus?tzlicheStudierendekumuliert3.600 6.908 9.988 12.300 ca.13.000ca.13.000ca.13.000ca.13.000ca.13.000ca.12.500GesamtzahlStudierende(? 39.000)(TH+FH)42.600 45.908 48.988 51.300 ca.52.000ca.52.000ca.52.000ca.52.000ca.52.000ca.51.500Zus?tzlicherstudentischerWohnbedarf(40%) kumuliert1.440 2.763 3.995 4.920 5.200 5.200 5.200 5.200 5.200 5.000AnzahlfertiggestellterWohnpl?tze imjeweiligen Jahr122 144 536 846 570Zus?tzlicherneuerstudentischerWohnraumkumuliert122 266 802 1.648 2.218 2.218 2.218 2.218 2.218 2.218Fehlbedarf(Stand M?rz2014)1.318 2.497 3.193 3.272 ca.3.000Bron: Strategisches Immobilienmanagement gemeente AkenIn bovenstaand tabel staan de cijfers,op 14 april 2014 bekend gemaaktdoor Rolf Frankenberger, Abteilungsleiter Strategisches Immobilienmanagement, gemeente Aken. Daaruit blijkt dat in 2014 een kamerte-kort van 3.272 kamers zou hebben en voor 2015 ook nog een tekort vancirca 3.000 kamers wordt verwacht.SAMENWERKING MET ANDERE REGIONALE PARTIJENOm tegemoet te kunnen komen aan de vraag naar kamers door degemeente Aken, zocht Parkstad Limburg samenwerking met lokalewoningcorporaties en andere aanbieders van studentenkamers inHeerlen en Kerkrade. Op korte termijn moest studentenaccommodatiebeschikbaar zijn. Woningcorporatie HEEMWonen kwam als eerstewoningcorporatie met een aanbod. In Kerkrade werd een deels leeg-staande flat - die op de nominatie staat om in 2017 gesloopt te worden- voor studenten gereed gemaakt.Op dit moment zijn hier 14 drie- en vierkamerappartementen ver-huurd aan studenten en wordt een appartement ingericht als gemeen-schappelijke ruimte, waar de studenten hun was kunnen drogen engezamenlijk kunnen studeren. In Heerlen zijn vanaf 1 september 201454 gemeubileerde niet-zelfstandige studentenkamers beschikbaargekomen in een leegstaand bedrijfspand, `'t Koopmanshuys' en sep-tember 2015 zal er in Kerkrade in het centrum 79 studentenkamers ineen bedrijfspand ter beschikking komen.De studenten die in Kerkrade zijn komen wonen, loven de flats en inhet bijzonder de prijs/kwaliteit verhouding. Vooral de student die derust zoekt en zich wil concentreren op de studie komt hier goed aanzijn trekken. Deze studenten vinden het half uurtje reizen met de busgeen probleem. Toch zijn er altijd nog studenten die toch in Aken zelfwillen wonen en na circa een half jaar de huur opzeggen omdat ze eenkamer in het centrum van Aken hebben weten te bemachtigen.Barry Braeken, wethouder in Heerlen: "Het centrum van Heerlen biedtveel voor studenten. In het kader van levendigheid en dynamiek zou hetgoed zijn als er nog meer studenten in het centrum zouden wonen en ver-blijven".GRATIS REIZEN MET OPENBAAR VERVOERBij het Grensinfopunkt in Aken krijgen de studenten alle informatieover het verhuizen naar Nederland. Ze krijgen te horen waar zij zichkunnen inschrijven bij de respectievelijke gemeenten Kerkrade enHeerlen, hoe zij zich moeten aanmelden bij de Immigratie enNaturalisatie Dienst en welke verzekeringen ze moeten afsluiten. Deprovincie Limburg verstrekt diverse projectsubsidies, waardoor drierecreatieruimten in de flat in Kerkrade kunnen worden gerealiseerd enhet project `'t Koopmanshuys' in Heerlen van start kon gaan.Daarnaast biedt de provincie samen met Parkstad Limburg de studen-ten voor een periode van 4 jaar het "Studierenden-Ticket ParkstadLimburg" aan, zodat studenten gratis met openbaar vervoer kunnenblijven reizen tussen Kerkrade/Heerlen en Aken. Hier profiteren ookde Nederlandse studenten die hier wonen en in Aken studeren vanmee.BELANG VAN HET EXPERIMENT VOOR DE REGIOParkstad Limburg is trots op dit experiment dat nu al heel succesvolmag worden genoemd. Het biedt niet alleen Parkstad, maar ookkrimpregio Zuid-Limburg nieuwe kansen en mogelijkheden.Tim Weijers, wethouder in Kerkrade: "Door dit project proberen we tegen-gas te geven aan de braindrain die op dit moment in deze regio plaats-vindt. De jongeren die hier komen wonen brengen weer kennis mee engeven een impuls aan onze economie".Door de huisvesting van (hoogopgeleide) jongeren in de regio, bindenwe deze jongeren aan de regionale economie en arbeidsmarkt en weetParkstad leegstand te compenseren. Daarnaast krijgt de kennisecono-mie in deze regio weer een broodnodige boost. Parkstad Limburgwerkt dan ook nauw samen met de provincie Limburg om de effectente kunnen waarborgen.6.0005.0004.0003.0002.0001.00002011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020Zus?tzliche Studierende Zus?tzlicher Wohnraum505050TIJDSCHRIFT VOOR DE VOLKSHUISVESTING NUMMER 1 MAART 2015ACHTERGRONDMEER MENSEN AAN HET WERKHet project kent nog een bijkomend voordeel het zorgt voor extrawerkgelegenheid! Voordat de woningen in Kerkrade aan de studentenverhuurd worden, moeten ze eerst gerenoveerd worden. HEEMWonenheeft daarvoor een lokaal werkvoorzieningenbedrijf `D'r Sjalter' deopdracht gegeven de woningen op te knappen. Een opdracht waar `D'rSjalter' erg blij mee is.Jos van Caldenborgh, directeur van D'r Sjalter: "Door het project hebbenwe nu voor een langere periode vijf ? zes mensen aan het werk: twee totdrie schilders, een klusser, een timmerman en een schoonmaker."GRENSOVERSCHRIJDENDE SAMENWERKINGDe gemeente Aken, RWTH en de Fachhochschule hadden er allebelang bij dat de studenten gehuisvest zouden zijn voordat het semes-ter (oktober) van start ging. Door de grensoverschrijdende samenwer-king werden de studenten op verschillende manieren ge?nformeerdover huisvesting. Alle vertegenwoordigers van het project waren aan-wezig tijdens de inschrijfdagen op de RWTH in Aken. Studentenbemensten een stand waar informatie over huisvesting in Kerkrade enHeerlen werd aangeboden. De campagne "Extraraum" in Aken moe-digde mensen in Aken aan om een kamer te verhuren aan een (toe-komstige) student om ook op die manier de krapte op de woningmarktiets te verlichten. De campagne "Wohnraum im Umland" sloot hiernauw op aan.Op de websites www.extraraum-aachen.de, www.wg-gesucht.de enwww.heemwonen.nl en in Akense studentenbladen werden adverten-ties voor de woningen in Kerkrade geplaatst. Posters en flyers in uni-versiteitsgebouwen, studentenkwartier en -caf?s, brachten studentenop de hoogte van de mogelijkheden over de grens. De Facebookpaginavan Parkstad Limburg, 'Wohnraum im Umland' promoot de beschik-baar gekomen studentenkamers in Heerlen en Kerkrade.HUISVESTING VOOR ?LLE STUDENTENParkstad Limburg maakt zich sterk voor de huisvesting van ?lle stu-denten in de regio. Of ze nu EU of niet-EU student zijn in Aken. Op ditmoment mogen niet-EU studenten niet in Nederland wonen, omdat zegeen reden voor verblijf hebben (ze studeren immers in Duitsland).Daardoor hebben de samenwerkende partners al meer dan 50 niet-EUstudenten moeten teleurstellen. Een lobby richting Den Haag moet ernu voor zorgen dat er een uitzondering gemaakt kan worden voor dezeregio. Niet alleen vanwege de ligging aan de Duitse grens, maar ookom het regionaal belang te dienen. De 'braindrain' kan een toestroomvan (hooggeschoolde) studenten naar onze regio realiseren, die op hunbeurt weer een positief effect hebben op de economische situatie vanParkstad. Bijvoorbeeld door het cre?ren van meer werkgelegenheid. Inseptember 2014 heeft hierover een gesprek plaatsgevonden tussenminister Blok en staatssecretaris Teeven. Staatssecretaris Teeven zalrond 1 januari 2015 met een beslissing komen.De samenwerkende partners zijn ervan overtuigd dat de aangebodenwoningen aanslaan bij de nieuwe studenten. In nauwe samenwerkingmet Charlemagne Grensregio, de Akense studentenverenigingen gaatde campagne nog door totdat elke EU (en hopelijk ook de niet-EU) stu-dent woonruimte gevonden heeft in Aken en de grensregio ParkstadLimburg.www.parkstad-limburg.nl - www.facebook.com/wohnraumstudierende-naachenwww.extraraum-aachen.de, www.wg-gesucht.de, www.heemwonen.nl.Noot1 Studentenwerk Aken is een serviceprovider voor de studenten in Aken enJ?lich. Ze bouwen en beheren studententorens, zorgen voor de mensa's, ver-zorgen de kinderopvang voor studenten en regelen de BAF?G (de Duitse stu-diefinanciering).DestudentendieinKerkradezijnkomenwonen,lovendeflatseninhetbijzonderdeprijs/kwaliteitverhouding(FotoParkstadLimburg)